Қирғизистон ва Ўзбекистон давлат чегарасини делимитация қилиш жараёнини якунлади. Бу ҳақда президент Садир Жапаров Ўзбекистон раҳбари Шавкат Мирзиёев билан учрашувда айтиб ўтди.
Жапаров икки томонлама муносабатларни янада ривожлантиришга қаратилган қатор келишувларга эришилганини қайд этди
«Бугун биз учун тарихий кун: Қирғизистон ва Ўзбекистон давлат чегарасини делимитация қилиш жараёнини якунладилар, «Қирғизистон-Ўзбекистон давлат чегараси тўғрисида»ги шартномани ратификация ёрлиқларини алмашдилар. Шу тариқа улар чегара муаммоларига чек қўйишди. Ишончим комилки, чегара масаласининг якуний ечими қардошлик муносабатларини янада ривожлантириш, чегарадош алоқаларни мустаҳкамлашда муҳим роль ўйнайди, шунингдек, Марказий Осиё минтақасида барқарорлик ва хавфсизликни мустаҳкамлашга хизмат қилади», — деди у.
Учрашувда Ўзбекистон раҳбари Шавкат Мирзиёев «Қирғизистонда қисқа вақт ичида амалга оширилган таъсирчан ислоҳотлар»нинг гувоҳи бўлганини айтди.
«Музокаралар чоғида кўп қиррали ҳамкорлигимизнинг асосий йўналишларини атрофлича муҳокама қилдик. […] Учрашувлар махфий ва конструктив тарзда ўтди. Мен чин дилдан айтмоқчиманки, бизда ҳеч қачон бундай муносабатлар бўлмаган. Мен бутунлай қониқдим. Садир Нурғўжўевич ва мен тор доирада барча масалаларни синчковлик билан кўриб чиқдик, чунки биз учун эришган нарса аллақачон тарихдир», деди у.
Мирзиёев бу «икки республика халқлари узоқ йиллардан бери кутган тарихий воқеа» эканини қўшимча қилди.
«Чегара ратификация қилинмаса, шартнома бўлмаса, қандай муносабатлар ҳақида гапириш мумкин? Бу тинчлик ва осойишталик. Бугун, нотинч дунёда бу зарур эди. Бу қийин бўлди, лекин икки президентнинг сиёсий иродаси туфайли қийин, гўёки ҳал қилиб бўлмайдиган масалаларни ҳал қилиш мумкин экан. Бу масаланинг тўлиқ ҳал этилиши икки томонлама ҳамкорлигимиз ривожида, шубҳасиз, муҳим ўрин тутади», — деди Ўзбекистон Республикаси раҳбари.
Кампиробод бошқаруви
Кампиробод сув омборининг сув ресурсларини биргаликда бошқариш тўғрисидаги шартнома 11 моддадан иборат.
Шартноманинг ушбу қисмида Ўзбекистон томони сув омборидаги сув сатҳини 900 метрдан ортиқ бўлмаган даражада ушлаб туриш, қирғиз халқининг ресурслардан эркин фойдаланишини таъминлаш (суғориш, балиқ овлаш), сув омбори атрофида муҳандислик-техник иншоотлар ўрнатмаслик мажбуриятини олади.
Қирғизистон томони сувни муҳофаза қилиш зоналари ташкил этилиши ва сувдан фойдаланиш режимига риоя этилишини таъминлаш мажбуриятини олди.
Шунингдек, Кампиробод (Андижон) сув омборининг сув ресурсларини биргаликда бошқариш комиссияси тузилди. Ўзбекистон томонидан унга сув хўжалиги вазири раҳбарлик қилади. Матбуот хабарида, шунингдек, Ўзбекистон томони сув омбори хавфсизлигини таъминлаши, ундан фойдаланиш, техник хизмат кўрсатиш ҳамда қирғиз томони билан келишилган чегаралар доирасида сувни оқизишини таъминлайди.
«Умуман олганда, чегара чизиғини делимитация қилишнинг тугалланиши мамлакатларимиз ўртасидаги муносабатларни мустаҳкамлайди ва бу борадаги барча келишмовчиликларни бартараф этади. Бундан ташқари, Андижон (Кампиробод) сув омборининг сув ресурсларини биргаликда бошқариш учун ҳуқуқий асос яратилмоқда. 8 мингга яқин фермер хўжалигини узлуксиз сув билан таъминлаш мумкин бўлади, бу эса 2,5 миллион тонна қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари етиштириш ва 500 миллион долларлик маҳсулот экспорт қилиш имконини беради», — дейилади пресс-релизда.
Садир Жапаров шартномани 29 ноябрда, Шавкат Мирзиёев 2022 йил 30 ноябрда имзолаган эди.
Муаллиф: Медина Купсулдаева
