Давлат тил бўйича миллий комиссиянинг бошчиси Канибек Осмоналиев давлат ходимлари қирғиз тилини билмаса ишдан ҳайдалади деб билдирди. бу ҳақда Осмоналиев 27 июлда «Кабар» ахборот агентлигида ўтган йиғинда айтди.
«[Давлат тилни билмаган давлат хизматчисининг] қирғиз тилини ўрганишга 3-4 йили бўлган. Агар бу ходим гений бўлса, унда тилни ярим йилда ўрганиб олади. [Уларнинг тил ўрганишга берилган] муддати аллақачон битган. Уни ишдан бўшатади», — деб таъкидлади у.
Осмоналиев ҳозирда рус тилининг Қирғизистондаги ўрни роли ва мақоми ҳақида спекуляциялар бораётганини қўшимча қилди. Унинг айтишича, «дунёнинг бирорта давлатида рус тилини Қирғизистондагидай ҳурмат қилмайди» деб таъкидлади.
«Тортишувлар қирғиз тилини билиши керак бўлган хизматчиларнинг айниқса, тиббиёт ходимлари билан педагогларнинг рўйхати келтирилган 32-модданинг атрофида юзага келди. Улар давлат ходимлари эмас, Лавров жанобларини (Россиянинг Ташқи ишлар вазири Сергей Лавров) "жуда ақлли одамлар" уят қилишди», — деди у.
Қирғизистонда 17 июлда давлат тили қонунининг қирғиз тили ролини мустаҳкамлаган янги таҳрири кучга кирди.
Қонунга кўра, давлат ходимлари, депутатлар, педагоглар, судьялар, прокурорлар, адвокатлар, тиббиёт ходимлари ва бошқа категориядаги фуқаролар гуруҳи қирғиз тилини билишга мажбур. Шунингдек, давлат ҳукуматини, маҳаллий ўз-ўзини бошқариш органлари ва мулкчилик шаклидан қатъий назар барча ташкилотларни қирғиз тилидан ишчи тил қатори фойдаланиш мажбурияти қўйилди.
Давлат тили ҳақидаги янги қонуннинг қабул қилиниши рус амалдорларнинг танқидига учраши билан бошланди, Россия ТИВнинг расмий вакили Мария Захарова бу қонун «ҳозирги аҳволида республикадаги қирғиз тилини билмаган фуқаролар учун қийинчилик туғдириши мумкин» деб билдирган. У Москва Қирғизистонда адолатли тил сиёсатини олиб борилишига ишонгиси келаётганини айтган. Россия Ташқи ишлар вазирлиги бошчиси Сергей Лавров Қирғизистонда давлат тил ҳақидаги кучга кирган қонунни «унчалик демократик эмас» деган.
Лавровга президент Садир Жапаров ўзи жавоб бериб, у янги «қонунда рус тили дискриминация бўлсин деган тушунча йўқ» деб билдириб, у расмий мақомини сақлаб қолган деган.
Асосий саҳифадаги сурат: «Кабар».