ИИВ «Сапат» мактаблар тармоғининг бошчиси, Қирғизистоннинг фуқароси Орхан Инандининг ўғирланишига боғлиқ маълумот берди.
«Ҳозирда Орхан Инанди қаерда экани маълум бўлгани сабаб ИИВ уни бедарак йўқолишига боғлиқ ҳолатлар бўйича тезкор-текширув ҳаракатларини олиб бормоқда», — деб билдиришди Инандини бир ойдан бери Қирғизистондан қидириб, қирғиз ҳуқуқ тартибот органлари тополмаган.
Милиция ходимлари Бишкекнинг кўчаларини, этакларидаги ҳудудларни, дарёларнинг четларини ва каналларни, далаларни ва қишлоқ хўжалиги ерларини, чиқинди ташланувчи жойларни текшириб, бунга ички ишлар органларининг 1 мингдан ортиқ ходимлари жалб қилинган. Қурилиш майдонлари, гараж кооперативлари, автотўхташ жойлари, қаровсиз қолган бинолар, заводлар ва фабрикалар, ўрмонлар ва парк атрофлари текширилган.
Бу орада Туркиянинг давлат ОАВлари Инанди гоҳ қирғиз ва турк махсус хизмати томонидан қўлга олинганини, гоҳида эса Бишкекдаги Туркиянинг элчилигида ушлаб турилганини ёзишган. Дипмиссияда тинтув бўлган-бўлмаганини ҳуқуқ ҳимоячилари айтмаган.
ИИВ милиция ходимлари Инандини юрган жойини аниқлаш бўйича «кенг масштабда иш олиб борганини», иш муассасаси раҳбарининг назоратида деб ишонтирмоқда. Вазирлик тергов давомида бошқа ишлар ҳам фош бўлганини билдирди — бу ҳуқуқни ҳимоя қилиш органлари учун одатдагидай кўриниш бўлиши керак эди.
Инанди қаерда?
Инандини бир ойдан бери қаерда ушлаб туришгани номаълум. Бироқ 5 июлнинг кечида Туркиянинг президенти Режеп Тайип Эрдоган жонли эфирда Орхан Инанди турк махсус хизмати томонидан Бишкекда ушланиб, Туркияга олиб келинганини билдирган. Озиб, соқоллари ўсган «Сапат» билим бериш муассасасининг президенти шу эфирда кўрсатилган.
Туркия уни нима қилади?
Туркиянинг Anadolu давлат ахборот агентлиги қирғиз-турк «Сапат» мактаблар тармоғининг президенти Орхан Инанди «қуролли террор ташкилотини тузгани ва унга етакчилик қилгани» учун қўлга олинганини ёзди.
Агентлик ўз манбаларига таяниб, турк махсус хизмати томонидан ўғирланган Орхан Инанди ФEТОнинг* қочқин аъзоларига 25 қирғиз паспортини ноқонуний олиб берганини билдирди.
*«Гуленнинг ҳаракати» Туркияда террористик ташкилот деб танилиб, ФEТО (Фетхуллахнинг террористик ташкилоти) деб аталади. Туркиянинг ҳукумати диний ташвиқотчи «Гуленнинг ҳаракатини» 2016 йилдаги тўнтарилишда айблаб, уларни террористик ташкилот деган. Бироқ Фетхуллах Гулен бу айбловларни инкор қилиб келади.
Фетхуллах Гюлен 1999 йили даволаниш учун Туркиядан чиқиб кетган. У АҚШнинг Пенсилвания штатига етган бўйича қайтмаган. У олдин Туркиянинг президенти Режеп Тайип Эрдоганнинг дўсти бўлган.
Туркия кўпдан бери Инандини олиб кетишга ҳаракат қилиб юрган. Икки йил олдин Туркия Инандини экстрадициялаш бўйича хат юборган. Ўша йили Туркия «Сапат»нинг икки ходими, ўқитувчи бўлиб ишлаган Синан Йилмаз билан Санжар Абдухакимни экстрадициялашни талаб қилган.
Қирғизистон президенти Садир Жапаров 2016 йилдан бери Инандини уч марта ўғирлашга ҳаракат қилишганини билдирди — бироқ ўғирлашга қирғиз махсус хизмати йўл қўймаган. Унинг айтишича, Қирғизистон Инандини ўз фуқароси қатори ҳимоя қилишга ҳаракат қилган. Турк элчилиги эса Инанди — Туркия фуқароси эканига ишонтирмоқда. Бироқ инанди йўқолиб, қидирилаётганда изоҳ беришдан бош тортиб, у Туркиянинг фуқароси эмас деган баҳонани айтишган.
