Депутат Замирбек Эсенаманов 22-декабрда парламентнинг ўтин-энергетика комплекси ва кон фойдаланиш комитетининг йиғинида Россия Қирғизистон ҳукуматининг газ баҳосини 150 доллардан 100 долларга камайтириш илтимосини рад қилганини билдирди.
Саноат, энергетика ва ер ости бойликларидан фойдаланиш давлат комитетининг раҳбар ўринбосари Вероника Исаева рус тарафдан илтимоска салбий жавоб келганини тасдиқлади.
Депутат Эсенаманов «Газпром Кыргызстан» МЧЖсидан уларнинг чиқим нарх ҳисобини сўраган. Компания етакчисининг ўринбосари Арзимат Алдаяров 1 кубометр табиий газнинг ўз баҳоси 20,2 сомни тузишини айтди.
Унинг айтишича, Қирғизистондаги газлаштиришнинг даражаси «Газпром» келгунга қадар 22%ни ташкил қилган.
«Газлаштириш дастурининг асносида, 2020-йилнинг ёз мавсумига нисбатан газ қувурларини тортиб келиш 33%га етган. Йилнинг охирига нисбатан бу кўрсаткич 35% бўлди. 2030-йилгача «Газпром» мамлакатни газлаштиришни 60%га етказиш мажбуриятини олган», – деб билдирди Алдаяров.
Газлаштириш
Аввалроқ бош вазир вазифасини бажарувчи Артём Новиков Бишкек ИЭМини газ ёқилғисига ўтказиш мумкинлиги бўйича ҳисобларни ўтказишни топширган. Бундан ташқари, бош вазир вазифасини бажарувчи Бишкекнинг атрофидаги участкаларни газлаштиришни, жамоат ва енгил транспортни газ двигателларига ўтказишни таклиф қилган.
Новиковнинг айтишича, Бишкек шаҳрининг атрофидаги 22 аҳоли пункти газга уланган — бу 14 минг уй газ киргизганини билдиради. Яна беш пунктда ишлар охирига етиб қолган.
Миллий энергохолдинг бошқаруви раҳбарининг биринчи ўринбосари Асхат Бердиев 14-декабрдаги матбуот анжуманида 2020-2021-йилдаги иситиш мавсумига тайёргарликлар ҳақида айтиб берган.
У вақти-вақти билан ўссиришлар бўлмайди деб ваъда қилган. Аммо унинг айтишича, электр энергияси ортиқча кўп фойдаланилган ҳолатда автоматик ўчирғичлар ишлаб кетиши мумкин, улар одатда ортиқча зўриқиш бўлганда ишлайди ҳамда у ўчиришларга олиб келиши мумкин.
«Шу сабабли, элни озиқ-овқат тайёрлаш ва уйни иситиш учун электр энергиясини қўлланмасликка чақириб кетгим келади, кутилмаган вазиятлар бўлмаслиги учун кўмир, газ каби муқобил манбаларни қўлланишга чақириб кетишни истайман», — деди Бердиев.
«Қирғизгаз» ва «Газпром»
2014-йили Қирғизистонда қонун лойиҳаси қабул қилинган, унга кўра «Газпром» «Қирғизгаз»нинг эгаси бўлмоқчи.
Қирғиз депутатлари «Қирғизгаз»ни сотишга бир ойдан ортиқ муддатга чўзилган тортишувлардан кейин ўз розиликларини беришган. Муҳокама давомида муҳолифат қонун лойиҳаси мамлакатнинг мустақиллигига хавф туғдиради деб, уни ўтказмай қўйишга ҳаракат қилган.
Натижада «Қирғизгаз» «Газпром»га 1 АҚШ долларига (50 сомга яқин) сотилган. Шу билан бирга рус компанияси «Қирғизгаз»ни ўнлаган миллион долларлик қарзларини тўлаб қутилиш вазифасини олган.
Келишувнинг тарафдорлари «Газпром» ўзининг имкониятлари билан ўлканинг газ тармоғидаги инфраструктурасини хизмат кўрсатишнинг юқори даражасида ушлаб тура олишига ишонишади.
«Газпром» ускуналар билан магистрал газ қувурларини модернизациялаб, ривожлантириш, шунингдек Қирғизистонни зангори ўт билан давомли таъминлаш мажбуриятини олмоқда — бунинг бари учун компания 20 миллиард рус рублини (29,7 миллиард сом) инвестиция қилади.
Қирғизистон ҳукумати «Газпром» газга бўлган баҳони ҳукуматдагилар билан келишишини айтиб, ишонтирган.