26 ноябрь оқшомида Қозоғистоннинг Остона шаҳрида президент Қосим-Жўмарт Тўқаевнинг инаугурацияси ўтаётганда 300 нафарга яқин одам пиёда юришга чиқди. Аммо милиция акцияга қатнашган ўнлаб одамларни қўлга олган. Ўша вақтда пойтахтда на стационар, на мобил интернет ишламаган, деб ёзади Қозоғистон ОАВлари.
BASE телеграм каналидаги маълумотга кўра, «акциянинг иштирокчилари Тоқаевнинг инаугурациясига» қарши чиқишган. Қозоқ ОАВси акцияга чиққанлар Қозоғистондаги ёш тадбиркор Марат Абиевнинг тарафдорлари эканини ёзмоқда.
Остонанинг ҳуқуқ тартибот органлари эса таниқли тадбиркор Абиев 300га яқин кишини клубга тўплаб, «уларга ёлғон маълумот бериб, шахсий мақсадларига эришиш учун уларни ноқонуний юришга чақирган» деб билдирди.
Қозоғистоннинг полицияси юриш иштирокчилари «жамоатчилик тартибини бузиб, транспорт ва ижтимоий инфраструктуранинг ишлашига халал беришган» деб таъкидлашган. Шунингдек полиция ходимларига «жисмоний қаршилик кўрсатишган» деб қўшимча қилишди.
«Ноқонуний акцияни тўхтатиш бўйича полициянинг талабига иштирокчилар жавоб бермади. Овоз кучайтиргичларни қўлланиб, халқни гиж-гижлаган ташкилотчилар қонун талабларини бузишни давом эттирган», — деб билдиришди ҳуқуқ тартибот органларидан.
Қозоқ ҳукумати интернетнинг ўчирилаётганини ускуналарнинг бузилиши билан тушунтирди.
Президентли сайловида Тоқаевнинг ғалабаси
20 ноябрда Қозоғистонда президентлик сайлови бўлиб ўтди. МСКнинг маълумоти бўйича, Қосим-Жўмарт Тўқаев сайловчиларнинг 81,3% овозига эга бўлди. Овоз беришга 8,2 миллион киши ёки умумий сайловчиларнинг 69,4%и қатнашди.
Иккинчи ўринни «барига қарши» графаси эгаллади — унга 460 минг қозоғистонлик ёки сайловчиларнинг 5,8%и овоз берган. Қолган номзодлар 2-3% овоз тўплашди.
Уларнинг орасида Остона маслихатининг (маҳаллий қонун чиқариш органи) депутати Қаракат Абден, Миллий социал-демократия партиянинг вакили Нурлан Ауесбаев, Қозоқ фермерлари ассоциациясининг етакчиси Жигули Дайрабаев, иқтисодчи Мейрам Кажикен ҳамда ҳуқуқ ҳимоячиси Салтанат Турсинбековалар бор.
Тоқаевни рақибларининг ғалабасига ҳеч ким ишонмаган, социологлар Тоқаевнинг 80%дан ортиқ овоз тўплашини айтишган. Қолганларини эса «ҳеч кимни қизиқтирмаган номзодлар» деб аташган.
Президент рақибларининг иккиси — ҳукуматга лоял партиялардан, учинчиси — деҳқонларнинг ишончли жамоатидан, яна икки нафари — жамоатчилик жамиятининг партиясиз вакиллари.
Сайлов мустақил кузатувчиларнинг сайлов процессининг бузилиши ва фаолларнинг қўлга олишини бўйича шикоятларнинг фонида ўтди. 20 ноябрь куни тушдан кейин Олматида полиция 30 нафарга яқин одамни қўлга олган.