Бишкекнинг Биринчи май туман суди ҳуқуқ ҳимоячиси Азиза Абдирасуловага милицияга бош эгмагани учун 3000 сом жарима солинди.
Прокурор Абдирасуловага 3000 сом жарима солишни сўради. Ҳуқуқ ҳимоячисининг адвокати эса «милиция ходимига бўйсунмаслик ҳақидаги» протоколни яроқсиз деб топиб, ҳуқуқ тартибот хизмати ходимига нисбатан хусусий тавсиф чиқаришни сўради.
Натижада туман суд прокурорининг илтимоси қабул қилинди. Ҳуқуқ ҳимоячиси қарор бўйича Бишкек шаҳар судига шикоят қилишини билдирди.
Милиция ходимлари Абдирасуловани 15 ноябрда Оқ уйнинг олдида куч билан қўлга олишган. Ундан аввалроқ у ерда Кампиробод сув омборининг Ўзбекистонга берилишига қарши митинг ўтган эди. Милиция ходимларидан бири 64 ёшдаги ҳуқуқ ҳимоячисини маст ҳолда сўкинмоқда деб айблаган. «Мен формадаман, сўкма», — деб қичқирган милиционер. Айни вақтда видеода ҳуқуқ ҳимоячиси ҳаёсиз сўзларни қўлланаётганининг исботи йўқ.
Улар ҳуқуқ ҳимоячисини туртиб, қўлидан судраб олиб кетишга ҳаракат қилаётганда ҳуқуқ ҳимоячиси ерга ўтириб қолган. Аввалига улар Абдирасуловани тиббий кўрикдан ўтказмоқчи бўлган, лекин у ерга бориш ўрнига уни милиция бўлимига олиб келишган.
Судда Абдирасуловани қўлга олишда иштирок этган милиция майори Ринат Мураталиев ҳам сўзга чиқди. Ҳуқуқ ҳимоячисининг адвокати Абдирасуловани ҳибсда ушлаб турганда унга қандай муносабатда бўлганлиги ва унинг ҳуқуқлари поймол этилаётгани ёки йўқлигини сўради. Бироқ милиция ходими аёлнинг ҳуқуқлари бузилмаганини айтди.
Абдирасуловани ҳибсга олишда иштирок этган яна бир милиция ходими судга чақирилди. Ҳуқуқ ҳимоячиси ундан, агар у ҳеч қандай плакат кўтармасдан, бир четда турган бўлса, нега намойишчи сифатида ҳибсга олинганини сўради. Ҳуқуқ ҳимоячисига аниқ жавоб бера олмай, милиция ходими ҳибсга олиш чоғида унга хушмуомалалик билан муносабатда бўлганини айтди.
Абдирасулова ўзи қўлга олинишини — сиёсий буйруқ деб таъкидлади. У ундан бир кун аввал Бишкек шаҳар ички ишлар бошқармасининг 10-бўлим бошчиси Шумкарбек Сулайманов уни суҳбатлашишга чақирганини айтган. Ўшанда Сулайманов 15 ноябрда митинга чиқмаслигини илтимос қилиб, чиққан аёлларни «қўлга олиш бўйича топшириқ олганини» билдирган. Шунингдек, милиция ходими унга «ёзганларини учинчи кучлар фойдаланиб кетмаслиги учун» Фейсбукда камроқ ёзишни таклиф қилган.
Судда Абдирасулова қўлга олинган вақтда тасвирга олинган видео кўрсатилди. У видеодан ҳуқуқ ҳимоячисини шаҳар милициясининг раҳбар ўринбосари Тилек Тюкебаев бош бўлган шаҳар милиционерлари 64 ёшдаги аёлни куч билан машинага турткилаб олиб кетишгани кўриниб туради. Адвокат Тюкебаевни суд йиғинига чақиртиришни илтимос қилди, аммо суд бу сафар ҳам илтимосни қаноатлантиришдан бош тортди.
Абдирасулованинг қўлга олиниши
Абдирасуловани қўлга олиш операциясини Бишкек ШИИБ етакчисининг ўринбосари Тилек Тюкеваев бошқарган. Воқеа жойида тасвирга олинган видеода Тюкебаев Абдирасулова уни «билган намозингни ўқи деб сўкканини» айтиб, «оғзидан ароқ ҳиди келяпти» деб такрорлайди. Шунингдек ўзи ҳам ҳуқуқ ҳимоячисини турткилаб, ичкилик ичганини исботлаш учун олиб кетиш буйруғини берганини кўриш мумкин. Шундан кейин куч ходимлари «бўйсунмаяпти» деб Абдирасуловани патруль машинасига солиб кетишган.
Азиза Абдирасуловани куч билан машинага солиб кетган Тюкебаев ижтимоий тармоқнинг фойдаланувчилари тарафидан кескин танқид қилиниб, «шарманда», «оналарни хўрлади» деб норози бўлишган.
«Милиция ақлидан озди, катта ёшли аёлни судра, ҳатто ичиб олган деб айблашмоқда. Ниязбеков бошқариб турганда милиция деградация бўлгани ошкора очиқ», — деб ёзган журналист Махинур Ниязова.
Полковник Тилек Тюкебаев бунга қадар аёлларнинг ҳуқуқи учун тинчлик митингида ва «Путинизмга» қарши акцияда иштирокчилар қўлга олиш операциясини бошқаргани маълум.
Россиянинг Украинага ҳужумини танқид қилган митинг вақтида 25 фаол қўлга олинган. Митингчиларни қўлга олиш вақтида тасвирга олинган видеоларда овоз кўтарувчи ушлаган Тюкебаев «барини солинглар, олиб кетинглар» деб буйруқ берганини кўриш мумкин.
