Миллий хавфсизлик қўмитаси 19-сентябрь куни қирғиз-тожик чегарасидаги қуролли тўқнашувда жабрланганларга ёрдам бериш чоғида фуқароларни «ўз-ўзини реклама қилишдан» тийилишга чақирди.
«Баъзи фуқаролар яратилган вазиятдан фойдаланиб, ўз шахсий мақсадларини кўзлаб, халққа кўрсатилаётган ёрдамни ортиқча реклама қилишга уринмоқда. Шу муносабат билан барча фуқаролардан жабрланганларни қўллаб-қувватлашда ўзларини реклама қилишдан тийилишларини сўраймиз», — дейилади қўмитадан.
Шу билан бирга, МХДҚдан қайси фуқаролар ҳақида сўз бўлаётганини ошкор қилишмади. Бироқ аксарият сиёсатчилар ижтимоий тармоқлардаги шахсий саҳифаларига кўрсатилган ёрдами ҳақидаги маълумотларни юкламоқда.
«Клооп» журналистлари депутатлар, сиёсатчилар ва уларнинг яқинларининг қирғиз-тожик чегарасидаги можаро қурбонларига кўрсатган ёрдами ҳақида жамоатчиликка айтиб беришга қарор қилган нашрларини тўплашди.
Икки дўстнинг ўғиллари ва президентнинг қариндоши
19-сентябрь куни Фейсбукда президент Садир Жапаровнинг ўғли Боткен аҳолисига инсонпарварлик ёрдами олиб келаётгани акс этган суратлар пайдо бўлди. Суратларни шахсий саҳифасига Тургунбай Алдакулов эълон қилган.
«Президент Садир Жапаровнинг ўғли Рустам Интернационал қишлоғига давлат раҳбари номидан инсонпарварлик ёрдами олиб келди», — деб ёзган у суратлар олдига.
Президентнинг энг яқин дўсти, МХДҚ раҳбари Камчибек Ташиевнинг ўғли Тай-Мурас Ташиев ҳам четда қолмади. У отаси билан тушган суратини Инстаграм саҳифасига жойлаб, жабрланганларга ёрдам берганини айтиб берди.
«Боткенга биринчи инсонпарварлик ёрдами етказилди. Мен уни Президентнинг Боткен вилоятидаги ваколатли вакилининг биринчи ўринбосари Маруф Тулаевга топширдим. Тунги соат 2:20 да отамга учрашдим», — деб ёзган у.
Президент Садир Жапаровнинг жияни Лазат Нуркожоева ҳам қабулхонага олиб келган инсонпарварлик ёрдамини видеога олишга қарор қилди. Видеода у юракка таъсир этувчи сўзлар билан олган.
Коррупцияда айбдор деб топилган Райимбек Матраимовнинг акаси - депутат Искендер Матраимов ҳам Боткенга инсонпарварлик ёрдамини юборган. Парламент матбуот хизмати 17-сентябрь куни депутат Боткенга 2,5 миллион сомлик 50 тонна гуманитар ёрдам етказганини хабар қилди.
Бу ҳақдаги маълумотни Исмаил Матраимов хайрия жамғармасининг Фейсбукдаги саҳифасида ҳам эълон қилган. Жамғарма баёнотида эҳсон «Райимбек Матраимов ташаббуси билан йиғила бошлагани» қайд этган.
Мурожаатда 40 тоннадан ортиқ бирламчи озиқ-овқат маҳсулотлари, ёш болалар ва аёллар учун маҳсулотлар Боткен вилоятининг Бўз-Адир қишлоғи ҳамда Боткен вилояти чегара хизмати билан ички ишлар бошқармаси ходимларига озиқ-овқат етказилгани айтилган.
Депутатлар ва қон топшириш
Ижтимоий тармоқларда депутатларнинг қон топшириши қизғин муҳокама қилинди. 19 сентябрь куни парламент матбуот хизмати Жогорку Кенеш депутатлари ва аппарат ходимлари Тожикистон билан қуролли можарода жароҳат олганларга қон топширгани ҳақида хабар берди.
Эълон қилинган фотосуратлардан парламентдагилар қонни Бишкекдаги Республика қон марказида эмас, Оқ уйнинг биринчи қаватидаги фойеда топшираётганини кўриш мумкин.
Парламент матбуот хизмати «Клооп» журналистига бу Республика қон маркази ташаббуси эканини маълум қилди. Улар қон қабул қилиш пунктлари бандлиги сабабли шифокорларнинг ўзлари Оқ уйга келишни таклиф қилишганига ишонтиришди.
Шу билан бирга, 17 сентябрь куни депутат Эмил Токтошев парламент биносида эмас, Республика қон марказининг ўзида қон топширди.
Ҳокимиятда бўлмаганлардан инсонпарварлик ёрдами
Ҳокимиятда бўлмаган сиёсатчилар ҳам инсонпарварлик ёрдамини тўплаб, етказиб беришаётганини эълон қилмоқда.
Президентликка собиқ номзод Омурбек Бабанов Инстаграмга чегарадаги можарода жабрланганларга бир неча фура гуманитар ёрдам жўнатгани ҳақидаги видеони юклади.
«Биз олдин ҳам, кеча ҳам, бугун ҳам ёрдам берамиз! [Бундан буён] биз давом этамиз! Чунки дунёда ўз халқингдан, ерингдан яхши нарса йўқ. Кечаси Ўшдан яна иккита машинага озиқ-овқат ортиб, тонг отгунча Боткенга олиб келдик. “Қирғизистон” банки ва унинг жамоасига ёрдам учун ўз миннатдорчилигимни билдираман», — деб ёзган Бабанов видео остига.
Посмотреть эту публикацию в Instagram
Ёрдам ҳақида «Социал-демократлар» партияси етакчиси Темирлан Султанбеков ҳам маълум қилди. У партиянинг барча ресурслари ва имкониятлари Боткенни ҳар томонлама қўллаб-қувватлашга қаратилган деб билдирди.
«Кун давомида болалар 100 та гуманитар ёрдам йиғиб, Боткенга жўнатишди. Энди яна юзта оила учун тўпладик. Қолаверса, эртага бизнинг буюртмамиз билан керакли дори-дармонларни, шунингдек, зарур биринчи тиббий ёрдам жиҳозлари солинган тиббий сумкаларни ҳам етказиб берамиз», — деб ёзди у сурат остига.
Посмотреть эту публикацию в Instagram
Кўнгиллилар тўплаган гуманитар ёрдам
Қирғиз-тожик чегарасида қуролли тўқнашув 14-сентябрда бошланган, 16-сентябрда эса вазият кескинлашган. Шу куни Бишкекдаги Қўжомқул номидаги спорт саройида бефарқ бўлмаган фуқаролар ва мутасаддилар томонидан чегарага яқин ҳудудларда жабрланганларга инсонпарварлик ёрдами йиғиш пункти очилди.
Қирғизистон фуқаролари ва бошқа давлатлар фуқаролари 16-сентябрдан буён ёрдам йиғиш пунктига кийим-кечак, озиқ-овқат, шахсий гигиена ва тиббий буюмлар олиб келишмоқда. Гуманитар ёрдамни тарқатиш ва юклашда кўп сонли кўнгиллилар жалб қилинган. Уларнинг ёрдами билан инсонпарварлик ёрдамининг биринчи партияси Қирғизистон жанубига 16 сентябрга ўтар кечаси жўнатилди.
Қуролли можаро
Қирғизистон-Тожикистон чегарасидаги қуролли тўқнашувда камида 59 қирғизистонлик ҳалок бўлди, 200 га яқини яраланди.
Тожикистон томони маълумотларига кўра, қуролли тўқнашувда 41 нафар Тожикистон фуқароси ҳалок бўлган, 20 дан ортиқ киши яраланган.
Қирғизистон расмийлари воқеани тажовуз ва тожик томони уюштирган ҳарбий ҳужум деб атади. Ўз навбатида, Тожикистон томони можарони кескинлаштирганликда Қирғизистонни айбламоқда.