Бош вазир Эркин Асрандиев ҳукумат ташқи қарз нималарга сарфлангани ҳақида батафсил ҳисобот эълон қила олмаслигини билдирди.
“Ташқи ёрдамни моддалар бўйича фойдаланиш ҳақида маълумотларни кўрсатиш таклифи бўлган. Ҳозирги тизим буни амалга оширишга йўл бермайди”, — деди у.
Унинг айтишича, умумий ҳисобга ташқи ёрдамнинг харажатларидан ташқари солиқ ҳамда божхона тўловлари ҳам тушади. Барига маблағ ўша ҳисобдан сарфланади.
“Назорат бўйича айтсак, Ҳисоб палатаси бор, назорат қилувчи бошқа органлар, Жогорку Кенешнинг қўмитаси, бюджет сарфлари бўйича ҳукумат ҳисобот берувчи парламентнинг ўзи бор. Шунга қарамай, биз Молия вазирлиги ташқи ёрдамнинг ички учётини тартибга солиши учун унинг олдига топшириқ қўйдик”, — деб билдирди бош вазир.
У Молия вазирлигининг ҳисобига Халқаро валюта фондидан 120,8 млн доллар ўтказилганини, уларнинг бари солиқлар билан бирга “бюджет харажатларини ёпишга” сарфланганини билдирди. Бундан ташқари, Қирғизистонга миқдори 700 минг долларни тузган инсонпарварлик ёрдами ҳам келиб тушган.
Аммо ҳукумат ҳисобот беришга масъул
Қирғизистон Халқаро валюта фондига қарз сўраб мурожаат қилиш билан тиббиёт ёрдамни сотиб олиш бўйича ҳисобот бериш масъулиятини олган.
“Соғлиқни сақлаш соҳасидаги ушбу қўшимча харажатларнинг сифатини таъминлаш учун биз шошилинч зарур тиббий зарурий буюмларни Ҳисоб палатасига сотиб олиш мажбуриятини оламиз, у молия вазирлигининг веб-сайтида эълон қилинади”, — деб ёзган ҳукумат Валюта фондига. Ушбу гапни Очиқ ҳукуматнинг миллий форуми Асрандиевга мурожаатда келтирди.
Миллий форумнинг аъзолари Асрандиевга ҳукумат ХВФнинг олдидаги ваъдаси сабабгина эмас, Бюджет кодекси бўйича ҳам ҳисобот беришга мажбур экани огоҳлантирилди.
Ҳукумат ўзининг расмий сайтида республика бюджетининг ярим йиллик ижро обзорини, Ҳисоб палатасининг уни текширганлиги аудити бўйича ҳисоботни, унинг ижроси ҳақида қабул қилинган йиллик ҳисоботни эълон қилишга ҳамда ҳар ойлик ҳисобот беришга мажбур.
“Бюджет қонунчилигига мувофиқ, республика бюджетининг давлат бошқарув органлари бўйича барча харажатлари бўйича маълумотни аниқ тартибдаги моддалар бўйича очиқланиши таъминланади”, — деб ёзилади очиқ хатда.
Мажбурий тиббий суғурта жамғармаси мунтазам равишда ҳисобот бериб туриши, бюджет маблағларини олувчилар аҳолига тақдим этилиши ва давлат қарзи тўғрисида маълумотларга эга бўлиши керак.
“Очиқ ҳукумат миллий форуми аъзолари — фуқаролик жамиятининг вакиллари ҳар ойда Молия вазирлигининг веб-сайтида COVID-19га қарши курашиш учун мамлакатимизга юборилган ташқи ёрдам маблағларининг сарфланиши тўғрисида мақолалар ва мақолалар тўғрисида мунтазам равишда ҳисобот беришни талаб қиладилар. Ғазначиликнинг ҳар бир ҳисоб варағидаги пул маблағлари қолдиғи тўғрисида маълумотни нашр этинг”, — дейди Миллий форум иштирокчилари.
Депутатлар ҳам ҳисобот талаб қилмоқда
Асрандиев 29-апрелда тизим ҳисобот беришга йўл қўймаслигини айтган. 30-апрелда парламентнинг йиғинида депутатлар премьер-министрни мажлисга чақиришни талаб қилишди.
Ҳукумат етакчисини депутат Исхак Масалиев чақиришни таклиф қилди. У бюджет бўйича маълумотларни тинглаш кераклигини билдирди.
Депутат Наталья Никитенко эса ҳукумат етакчиси бугун антикризис режа билан таништиришга масъул эканини айтди.
“Ҳукумат етакчиси бугун антикризис режаси, жумладан халқаро донорлардан ҳам, умумий ҳисобда тушган маблағлар бўйича маълумотлар билан таништиришга мажбур”, — деди у.