Беларус президенти Александр Лукашенко Қирғизистонда «ҳукуматни куч билан босиб олиш учун оммавий тартибсизлик уюштиришни» режалаштирган дейилган гумондорларни қўлга олиниши билан боғлиқ воқеага изоҳ берди.
«Яқинда мени билишимча, Қирғизистонда [вазиятни кескинлаштириш] ҳаракати бўлди. Офарин, йигитлар яхши ишлашди! Бу бало тарқалиб кетишига йўл беришмади. Демак, тарихдан хулоса чиқаришган. Офарин! Ҳурматни изҳор қиламан. Кўрдингизми, тез-тез зиддиятга ҳаракат қилишяпти. Энди тинч қўйинглар Қирғизистонни! Улар энди оёққа туриб, давлат ривожлана бошлади. Бу кимга муаммо бўляпти? Ҳеч кимга. Аммо шунга қарамай, вазиятни кескинлаштиришяпти», — деди Лукашенко 8 июнда Минскда КХШТ давлатларининг хавфсизлик кенгашлари котибияти билан учрашмоқда.
У Қирғизистонда вазиятни республика орқали «яна Қозоғистонга етиш» учун «кескинлаштиряпти» деб таъкидлади.
5 июнда қирғиз ОАВда МХДҚ давлат тўнтарилиши уюштиришни режалаштирган гумондорларни қўлга олиш бўйича махсус операция ўтказилгани ҳақида маълумот чиққан. Интернетда бир неча одам қўлга олинаётган видео тарқаган.
Кейин Қирғизистонда қўлга олишлар бўлаётгани ҳақидаги маълумотга Россия президентининг матбуот котиби Дмитрий Песков изоҳ берган. У «Қирғизистондаги давлат тўнтарилишини амалга ошириш ҳаракатлари бўйича келаётган маълумотларни рус ҳукумати диққат билан кузатаётганини» таъкидлаган.
МХДҚ эса «ҳукуматни куч билан босиб олиш мақсадида оммавий тартибсизлик ва бўйсунмаслик акцияларини уюштиришни кўзлаган» гумондорлар гуруҳи қўлга олингани ҳақида 6 июнда маълумот берган.
МХДҚнинг маълумоти бўйича, қўлга олинганлар ўлкада «ҳукуматни куч билан босиб олиш мақсадида оммавий тартибсизлик акцияларини уюштиришни кўзлаган».
МХДҚ қўлга олинганлар йил давомида «ўлка бўйича норози фуқароларни ўз қаторига қўшиш ва тарафдорларни жалб қилиш» бўйича мақсадли ишларни олиб боришганини айтган. Махсус хизматнинг маълумоти бўйича, гумондорлар яқин орада «ташкилий ишлар тўловига ва асосий хизмат кўрсатган одамларга рағбат пулларини бериш учун чет ўлкадан катта миқдорда маблағ кутишган».
Улар ўз режаларининг фаол фазасини, МХДҚнинг маълумоти бўйича, «жамиятда бирор бир воқеага нисбатан норозиликлар билан амалга оширишни кўзлашган».
Бишкекнинг Биринчи май туман суди 7 июнда қўлга олинган беш кишидан тўрттасини 2023 йилнинг 21 июнигача МХДҚнинг тергов қамоғига киритишга қарор қилган. Бешинчи гумондорни суд 2023 йилнинг 21 июнигача уй қамоғига чиқарган.