Бишкекдаги смог: Экофаоллар Янги йилда салют оттиришга қарши

250

Movegreen экоташкилотининг фаолллари Янги йил куни Бишкекда салют отишга қарши. Бу ҳақда улар ижтимоий тармоқдаги саҳифаларига ёзиб чиқишди.

«Бишкек шаҳар мэрияси янги йиллик салютга деярлик миллион сом ажратиш билан ҳавонинг ифлосланишини кучайтиради. Аммо шаҳарликлар талаб қилса, мэрия салют сотиб олишни тўхтатиши мумкин», — деб таъкидлашди улар.

Экологик фаоллар ижтимоий тармоқларда Бишкек шаҳар кенгаши ва Фавқулодда вазиятлар вазирлигини белгилаб, шаҳар аҳолисини «қарши фикр» қолдиришга чақирди.

Аввалроқ Бишкек мэрияси Янги йил байрами пиротехникасини ташкил этиш бўйича тендер эълон қилган эди. Шаҳар мэрияси бунинг учун 900 минг сом сарфлаш ниятида эканини маълум қилган.

Сўнгги икки йил ичида шаҳар муниципалитети экологик вазият ва коронавирус пандемияси сабабли Янги йил байрами учун салют отишдан бош тортган. 2021 йилда мэриядагилар смог туфайли «асли ёмон бўлган экологик вазиятни яна-да ёмонлаштириш нотўғри» дейишган.

Ўшанда расмийлар салютга ажратилган пулни бошқа эҳтиёжлар учун, масалан, кам таъминланган оилаларнинг ногирон болалари учун совғалар учун ишлатган.Бишкекдаги ҳаво ифлосланиши билан боғлиқ вазият икки йилдан бери ўзгармади – қиши совуқ билан пойтахт энг кўп рўйхатни тўлдиради. дунёдаги ифлосланган шаҳарлар.

Икки йилда Бишкекдаги ҳавонинг ифлосланиши бўйича вазият ўзгаргани йўқ  — совуқ тушиши билан пойтахт дунёнинг ҳавоси энг ифлосланган шаҳарларнинг рўйхатига киради.

Бишкекдаги ҳавонинг булғаниши

Ҳар йили совуқ ҳаво бошланиши билан Бишкекда ҳаво сифати ёмонлашади, аҳоли тутундан азият чекади. Шунингдек, Қирғизистон пойтахти бир неча йиллардан буён ҳавонинг ифлосланиши бўйича жаҳон шаҳарлари рейтингида биринчи ўринда туради.

Бироқ мутасадди идоралар томонидан тутунга қарши кураш бўйича ҳалигача самарали чоралар кўрилмаган.

Шундай қилиб, 2021 йилнинг 17 декабрида Вазирлар Маҳкамаси ҳаттоки тутунга қарши курашиш бўйича фавқулодда комиссиясини тузган. Фуқароларнинг соғлиғини муҳофаза қилиш бўйича шошилинч чоралар кўриш ва тутунга қарши курашиш бўйича ечимларни ишлаб чиқиш билан шуғулланади.

Бироқ комиссияга қадар 2021-йилнинг 31-мартида парламент депутатлари «Бишкек шаҳридаги ҳавонинг ифлосланиш даражасини пасайтириш бўйича чоралар ҳақида» қарор қабул қилишган. Бир йилдан кейин депутатлар Вазирлар маҳкамасининг Бишкекдаги смогга қарши курашиш бўйича чораларини етарсиз деб топишган.

Ҳукумат Бишкекдаги ҳавони ифлосланишининг асосий сабабларидан бири — транспортлардан чиққан зарарли газлар деб ҳисоблайди. Октябрнинг охирида БМТнинг Қирғизистондаги вакиллиги Бишкекда ҳавони ифлосланишининг асосий сабаби — хусусий уйларни иситиш мақсадида фойдаланилган кўмир экани бўйича тадқиқотнинг натижаларини эълон қилган.

Шунингдек, ЮНИСЕФ «Ҳавонинг ифлосланишининг Бишкекдаги аёллар ва болаларнинг соғлиғига ҳамда ҳаётининг ижтимоий аспектига етказган таъсир» деган номдаги тадқиқотни эълон қилган. Тадқиқотга кўра, 2021-йилнинг 1-июлидан бошлаб 2022-йилнинг 30-июнигача смогнинг таъсири 112 кишининг ўлимига олиб келган. Соғлиқни сақлаш вазирлигидан бундай рақамлар бўйича шубҳаси бор эканини, ва аниқ маълумотларни сўраб ЮНИСЕФга мурожаат қилишганини айтиб жавоб беришган.

12-декабрда Табиий ресурслари, экология ва техника назорат вазирлиги Бишкекдаги смог муаммосини ҳал қилиш учун БМТдан 6,7 млрд доллар миқдорида грант сўрагани маълум бўлди. Шунингдек ҳукумат электр энегиясини импорт қилиш учун 25 млн доллар грант олишни режалаштирмоқда.