Тадбиркорларни режали текширишга 2019-йили киритилган мораторий узайтирилмайди. Бу 2020-йилнинг 1-январидан бошлаб бизнесни текширув бошланади деган маънони тушунтиради. Бу ҳақда kaktus.media Иқтисод ва тижорат вазирлигига таяниб ёзди.
Муассасадан таъкидланишича, бизнес вакиллари мораторийни бекор қилинишига қарши эмас.
«Мораторийни узайтириш масаласи кўриб чиқилгани йўқ, чунки уни 2018-йилдан [ўша вақтда киргизилган] бери икки марта узайтиришган. Бундан кейин узайтиришнинг ҳожати йўқ. Бизнеснинг ўзи талаб қилмоқда, чунки режали текширувлар уларга яхши таъсир қилади. Агарда бизнеснинг камчиликлари бўлса, назорат органлари уларга камчиликларни бартараф қилишга ёзма турда огоҳлантириш беришади, режадан ташқари текширувларда эса уларга дарҳол жарима солинади. Бизнес-режа бўйича бизнес нолга чиқиб, даромад ола бошлаши учун уч йил етарли», — деди лицензия-рухсати берувчи фаолиятини тартибга солиш бўлимининг етакчиси Искендер Нурбеков.
Ким текширади?
- Тадбиркорлик фаолияти қуйидаги давлат органлари томонидан текширилади:
- Монополияга қарши тартибга солиш давлат агентлиги;
- Ёқилғи-энергетикани тартибга солиш давлат агентлиги;
- Молия бозорини тартибга солиш ва назорат қилиш давлат хизмати;
- Ветеринария ва фитосанитария хавфсизлиги давлат инспекцияси;
- давлат экотехника инспекцияси;
- Қимматбаҳо металлар кафедраси;
- Дори таъминоти давлат департаменти;
- Касалликларнинг олдини олиш ва давлат санитария-эпидемиология назорати бошқармаси;
- Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг Этил спирти ва алкоголли маҳсулотлар ишлаб чиқариш ва айланмасини тартибга солиш ва назорат қилиш бошқармаси;
- Ижтимоий суғуртани бошқариш бўйича ваколатли давлат органи Меҳнат ва аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш вазирлиги томонидан ташкил этилади.
Бироқ, текширувчи давлат органларининг рўйхати кўпаяди - ҳозирда бу бўйича қонун лойиҳаси кўриб чиқилмоқда.
Текширувларга мораторий
Қирғизистонда 2019 йилнинг 1 январидан бошлаб тадбиркорликни текширишга мораторий мораторий жорий қилинган эди. Дастлаб у икки йилга мўлжалланган эди, аммо кейинроқ 2020 йилнинг декабрида пандемия сабабли 2022 йилгача узайтирилган.
Бироқ тадбиркорлар ва бизнес ассоциациялари текширувлар норасмий турда давом эттирилаётганини бир неча марта билдиришган.
Шу сабабли жорий йилнинг мартида президент Садир Жапаров «Тадбиркорлик субъектларини ҳимоя қилиш бўйича қўшимча чоралар ҳақида»ги фармонга қўл қўйган. У фармонга президент ҳуқуқ тартибот органларидан бизнесни текширишга киргизилган мораторийни сақлашни талаб қилган.
Фармонда у бизнесменлар ҳуқуқ тартибот органларининг текширув вақтидаги ноқонуний ҳаракатларидан шикоят қилишгани сабаб қабул қилгани айтилган.
