Бишкекнинг Биринчи май туман суди 24-сентябрда «Қумтўр»даги коррупция ишида гумондор қатори ўтаётган депутатлар Асилбек Жээнбеков билан Тўрўбай Зулпукаровни қамоқда қолдирди.
Суднинг қарорига кўра, икки сиёсатчи 30-ноябргача МХДҚнинг ТИЗОсида бўлади.
Шунингдек, собиқ премьер-министрлар Жоомарт Оторбаев билан Темир Сариев ҳам 30-ноябргача қамоқда қолди. Таъкидлаб ўтувчи ҳолат, Жоомарт Оторбаев коррупцияга эмас, Қумтўрдаги музликларни йўқ қилишга розилик беришда айбланмоқда.
Бу орада йиғин бўлаётганда Асилбек Жээнбековга озодлик талаб қилган тарафдорлари суднинг биносига йиғилди.
Жээнбеков, Зулпукаров, Оторбаев ва Сариевни қўлга олиниши
Депутатлар Асилбек Жээнбеков ва Тўрўбай Зулпукаров МХДҚ томонидан 2021-йилнинг 31-майида қўлга олинган. Шу куни кечга яқин шаҳарнинг Биринчи май туман суди уларни икки ойга МХДҚнинг ТИЗОсига қамоққа олиш қарорини чиқарган.
Жээнбековнинг адвокати бир неча марта қарордан шикоят қилган, бироқ депутатнинг эҳтиёт чораси МХДҚ ТИЗОсига қамоққа олиш бўйича қолган.
Жоомарт Оторбаевди МХДҚнинг ходимлари 16-сентябрда қўлга олишган. Миллий хавфсизлик қўмитасининг версияси бўйича, Оторбаев премьер-министр бўлганда Қумтўр конининг бош режаси бўйича экспертиза ўтказишда Атроф-муҳитни ҳимоя қилиш давлат агентлигига босим қилган.
Бундан ташқари, «Қумтўр» иши бўйича бир қанча сиёсатчилар айбланмоқда. Уларнинг орасида собиқ премьер-министрлер Ўмурбек Бабанов ва Темир Сариев бор. Сариевни МХДҚ 3-августда ушлаган.
Махсус хизматнинг версияси бўйича, Сариев иқтисод вазири ва «Қумтўр Голд Компани»нинг фаолиятини текширган давлат комиссиянинг раиси бўлганда ишхона томонидан экологияга келтирилган зарарнинг миқдорини бир неча миллиард сомга қисқартирган.
*2011-йили Темир Сариев иқтисод вазири бўлиб, бир йилдан кейин «Қумтўр Голд Компани» ишхонасининг фаолиятини текширган давлат комиссияни бошқарган. 2015-йили Сариев ўлканинг премьер-министри бўлган, бироқ бир йилдан кейин Балиқчи — Корумду автойўлини реконструкциялаш бўйича можаро сабаб ишдан кетган.
МХДҚ собиқ премьер-министрнинг ҳаракатларидан давлатга «катта зарар» келтирилганини қўшимча қилган.
«Қумтўр» иши бўйича тергов ва суд мажлислари давомида икки сиёсатчига ҳукм чиққан. Улар Талантбек Узакбаев ва Исхак Пирматов. Суд уларни айбдор деб топиб, жарима солган.
Сўроқ қилиш ва қўлга олишлар миллий хавфсизлик давлат қўмитасининг раиси Камчибек Ташиев 17-майда Қумтўр конига боғлиқ тўрт жиноий иш борлигини билдиргандан кейин бошланган. Бир иш «Қумтўр Голд Компани» ишхонасининг бошчиларига, қолган уч иш — коррупция фактлари бўйича амалдорларга боғлиқ.