Фаоллар Қаникей Аранова ва Зарина Торокулова, Facebook’даги постлари учун ҳукм қилинган, қатъий режимдаги колонияга ўтказилиши мумкин. Бу ҳақда ҳуқуқ ҳимоячиси Гулшайир Абдирасулова ўзининг Facebook саҳифасида ёзиб қолдирди.
Қаникей Аранованинг адвокати Замир Жоошев «Клооп» нашрига маълум қилишича, бу ҳақда аниқ маълумотга эга эмас, аммо ҳимоясидаги шахснинг синглиси ушбу эҳтимол ҳақида хабар берган.
«Менда бу ҳақда аниқ маълумот йўқ. [...] Аммо у (Аранованинг синглиси) ҳозирча Қаникей Аранова йил охиригача умумий режимда қолдирилаётганини айтди. Мен шу ҳафтада Қаникей билан учрашиб, кейин аниқ маълумот бераман», — деди у.
Абдирасулованинг айтишича, фаоллар 13 нафар бошқа аёллар билан бирга аввал терроризм ва экстремизм учун ҳукм қилинганлар сақланадиган қатъий режимдаги колонияга юборилади. Унинг сўзларига кўра, ушбу колонияда қатор чекловлар жорий этилган, чунки у аслида Сурия ва Ироқда ҳарбий ҳаракатларда иштирок этганлар учун мўлжалланган.
«Масалан, маҳкумлар колония-поселенига ўтказилиши ёки муддатидан олдин озод қилиниши мумкин эмас, уларнинг учрашувлари ва сайрлари чекланган. Бу девор билан ўралган “турма ичидаги турма”дир», — деди ҳуқуқ ҳимоячиси.
Абдирасулованинг таъкидлашича, бундай колонияларга ижтимоий тармоқлардаги постлари учун ҳукм қилинганларни — оммавий тартибсизликларга чақирув ёки ҳокимиятни босиб олишга чақирувда айбланганларни ҳам юбориш бошланган. Унинг айтишича, бу Ўзбекистон-ижро кодексининг тафовутли бўлмаганлиги туфайли мумкин бўлмоқда, яъни зўравонлик содир этган ва ижтимоий тармоқларда контент учун айбланганларнинг жиноятлари бир хил баҳоланмоқда.
Ҳуқуқ ҳимоячиси икки фаолнинг ёлғиз она эканлигини таъкидлаб, уларни зўравонлик жинояти учун ҳукм қилинган маҳкумлар сақланадиган жойга ўтказиш уларнинг ҳаёти ва соғлиғига таҳдид солиши мумкинлигини билдирди.
Абдирасулова президент Садир Жапаровни экстремизмга оид қатор қонун нормаларини вақтинча тўхтатиб туришга чақирди. Шунингдек, парламент раиси Нурланбек Шакиевдан ушбу нормаларни қонунчиликдан чиқариш учун қонунчиликка ўзгартириш киритишни талаб қилди.
Бундан ташқари, ҳуқуқ ҳимоячиси омбудсман Жамиля Жаманбаевадан Чуй вилоятининг Аламудун туманидаги Степное қишлоғида жойлашган №2 аёллар колониясида сақланаётган Аранова ва Торокулова билан учрашишни сўради.
Қаникей Аранова жорий йилнинг февралида Москвада қўлга олинган эди. 2024 йилнинг апрелида Бишкекнинг Биринчи Май тумани суди уни «ҳокимиятни босиб олишга чақирув» ва «адоват қўзғатиш»да айбдор деб топди. Суд уни 120 минг сом жаримага маҳкум қилди. Аммо давлат айбловчиси ушбу қарорни Бишкек шаҳар судида қайта кўриб чиқишини сўради ва суд ҳайъати уни 3,5 йил озодликдан маҳрум қилди.
Фаол Зарина Торокулова 2023 йилнинг сентябрида Facebook’даги постлари учун қўлга олинган. МХДҚнинг маълум қилишича, у «оммавий тартибсизликка чақирувчи материалларни тизимли равишда чоп этган». Унга 5 йил озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланган.
