15-июнь куни Бишкекда аёллар ҳуқуқларини қўллаб-қувватловчи тинчлик митинги бўлиб ўтди. Фаоллар депутат Шайлообек Атазовнинг 18-20 ёшли қизларни фақат ота-онаси ёки эри билан мамлакатдан чиқариш таклифига қарши чиқишди.
Оқ уй олдига йиғилган ўнлаб фаоллар Атазовнинг истеъфога чиқишини талаб қилиб, қўлларида «Озод аёл – ривожланган давлат», «Атазов қизларнинг ҳуқуқидан қўлингни торт», «Атазов мандатдан воз кечсин», «Ривожланиб бораётган Қирғизистон аёлларига эркинлик» каби плакатларни ушлаб туришди.
«Конституцияда Қирғизистонда аёллар ва эркаклар тенг ҳуқуқ ва эркинликларга эга, улардан фойдаланишда тенг имкониятларга эга эканлиги қайд этилган. [...] Атазов ҳар ким эркин ҳаракатланиш ва яшаш жойини танлаш ҳуқуқига эга деган қоидани чеклаётганидан хавотирдамиз», — дейилади резолюцияда.
Митинг иштирокчилари аёлларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини чеклаш мамлакат келажагига таҳдид солиш билан баробар эканини таъкидладилар.
«Аёллар ҳуқуқ ва эркинликларининг чекланиши хотин-қизларнинг турмуш фаровонлигига путур етказади, уларнинг билим олиши, меҳнат қилиши, ижодкорлиги ва илмий кашфиёти бўлишини чеклайди, оиласини боқишига тўсқинлик қилади, мамлакат равнақига салбий таъсир қилади», — дейди фаоллар.
Атазов нима дейди?
Митинг иштирокчилари депутат Шайлообек Атазов ва халқ вакиллари Айбек Осмонов, Марлен Маматалиев иштирок этди. Атазов йиғилганларга «оломонни гижгижлаш учун келдингларми» деган савол бериб, қизларнинг ҳуқуқларини «давлат ҳимоя қилсин» деб ташаббус кўтарганини айтди.
«Қирғиз қизлари ва ўғилларининг ҳуқуқлари ҳимоя қилиниши керак. Россия Федерациясидан “ҳурматли депутатлар метрода, тунги клубларда ва бошқа жойларда инсон ҳуқуқлари поймол этилмоқда” деб ёзмоқда. Энди мен депутат сифатида бу бузилган ҳуқуқни айтишим керак. Бугунги кунда Россия ва бошқа давлатларда 18 ёшли қизларимиз таҳқирланмоқда. Уларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилайлик. Давлат ҳимоя қилиши керак, дейман. Биз қизларни ҳимоя қилиш орқали миллатни ҳимоя қила оламиз», — деб таъкидлади у.
Лекин у нутқ сўзлаётганда, иштирокчилар «Атазовга мандатингизни топширинг», «Атазов кетсин» деб ҳайқиришди.
Айни пайтда норозилик акциясига анъанавий либосларда бир неча аёл қўшилди. Улар Атазовнинг таклифини қўллаб-қувватлаб, депутатни қўллаб-қувватлашларини билдирдилар. Аёллар орасида Ирғалай Бекмуратова ҳам бор эди. Бекмуратова аёллар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўйича аввалги митингларда ҳам «провокация қилишга уринган».
Атазовга ҳамроҳлик қилган эркаклар қизларнинг плакатларини йиртиб ташлашди.
Атазов ташаббусига қарши иккинчи митинг бугун бўлиб ўтди. 10-июнь куни уч нафар фаол қиз Атазовнинг қизларни чеклаш таклифига норозилик билдирган ва ундан мандатини топширишни талаб қилган.
Атазовнинг шов-шувли ташаббуси
Атазов 18-20 ёшли қизларни мамлакатдан чиқариб юборишни тақиқлаш ҳақидаги шов-шувли ташаббуси Жогорку Кенешнинг 9-июнь кундаги йиғилишида таклиф қилган.
«Мигрантларимизнинг муаммолари жуда кўп. 18-20 ёшли қизларимизни ота-онаси билан хорижга жўнатсак, турмушга чиққандан кейин чиқса ёки миграция хизмати бизга келиб, махсус қўмитага маълумот берса. Бу борадаги қонунчиликни яна кўриб чиқайлик», — деди Атазов.
Ваҳоланки, Конституцияда Қирғизистон фуқароси республикадан эркин чиқиб кетиш ва тўсиқсиз қайтиш ҳуқуқига эга эканлиги, мамлакатни тарк этиш ҳуқуқи эса фақат қонун билан чекланиши қайд этилган.
Шайлообек Атазов Жогорку Кенешга сайловда Ўшдаги Тўлайкан бир мандатли округидан иштирок этган. Бироқ у парламентга чиқа олмади ва кейинроқ яна Бишкекнинг Свердлов округидан ўз номзодини қўйиб қайтадан иккинчи ўринни олган.
Кейинроқ биринчи ўринни қўлга киритган Абдурахмонхожи Муртазалиевга овозларни сотиб олиш айби қўйилди ва МСК уни рўйхатга олишни бекор қилди. Шундай қилиб, Атазовга мандат олган.
МСК маълумотларига кўра, сайловчилар бир мандатли сайлов округларидан сайланган депутатларни чақириб ололмайдилар. Агентлик «Жогорку Кенеш депутатининг мақоми тўғрисида»ги қонун ва меъёрий ҳужжатларда тегишли бандлар йўқлигини маълум қилди.
