«Қирғизистон Сицилияга айланиб бормоқда». Депутатлар Саймаитининш ўлимини қандай муҳокама қилишди?

397

Парламентнинг депутатлари 13-ноябрда умумий мажлиснинг бир қисмини «Азаттык»нинг божхона раҳбарининг собиқ ўринбосари Райимбек Матраимов бўйича суриштирувида исми тилга олинган тадбиркор Айэркин Саймаитининг ўлимига бағишлашди. 

«Ата Мекен» фракциясининг лидери Алмамбет Шикмаматов Қирғизистон «ҳеч қаршиликларсиз 50-йиллардаги Сицилияга айланиб бораётгани» ҳақида билдирди. У бу билдирувини Сициялиядаги маҳаллий тадбиркорлар ва бизнесменларга қарши жиноятларни мисол қилиб айтган. 

У Саймаитининг ўлдирилишини «фарқли воқеа» деб атади, чунки бу жиноятда гумонланиб қўлга олинганлар Қирғизистоннинг фуқаролари бўлиб чиққан, марҳум ўзи эса Қирғизистоннинг Истамбулдаги бош консуллигининг рақами тақилган автомобилни фойдаланган бўлиши мумкин.

«Бу қандай бошоломонлик? Ким жавоб беради? Нима учун бу бизнинг муаммоимиз эмасу бошқаларникидек муомала қиляпмиз?», — деб мурожаат қилди парламентга. 

Шундан сўнг Шикмаматов Саймаити Қирғизистоннинг ғазнасига 5 миллиард сом солиқ тўкмай қўйгани учун қидирувда, айни вақтда «Туркияда дипломатик рақами бор автомобилда юрганини» билдирди.

Шунингдек депутатни  премьер-министр ва маҳаллий куч органларининг фаолиятсизлиги ғазаблантирган. 

Депутат Дастан Бекешев парламентга бош прокурорни, ТИВнинг раҳбарини ва ДРХ раҳбарини чақиришни таклиф қилди. 

Жогорку Кенешнинг спикери Дастан Жумабеков парламентга ҳукумат раҳбари Мухаммедкалий Абилгазиевни чақириб, унга ва бошқа вазирларга республикадаги криминал вазият бўйича савол беришни таклиф қилди. 

«Онугуу-Пргогресс» фракциясининг лидери Бакит Торобаев «тегишли реакциянинг йўқлиги» ва «вазирлар кабинетининг иши ҳолсиз бўлаётганидан» ҳукумат раҳбарининг истеъфога чиқариш масаласини кўришни таклиф қилди. 

Абилгазиев парламентга 13-ноябрда кундузи келмоқчи.

Меҳмонхона кафесидаги қотиллик 

Туркиянинг полицияси бизнесменни ўлдиришга гумондор уч кишини қўлга олган — иккиси Қирғизистоннинг, бири Суриянинг фуқароси. Гумондорлар сўроқда билдиришича, улар Саймаитини «мусулмон бўлмагани учун» ўлдиришган. 

Саймаити «Азаттык»нинг божхона раҳбарининг собиқ ўринбосари Райимбек Матраимов бўйича суриштирувининг фигурантларидан бири бўлган.

Нашрнинг суриштирувига кўра, Матраимов 2011-2017 йиллари божхона хизматида ишлаётган вақтда 700 млн доллардан ортиқ маблағнинг Қирғизистондан ноқонуний чиқарилиб кетиши бўйича порахўрлик схемасига алоқаси бор бўлиши мумкин.

«Азаттык»нинг журналистлари Саймаити ва унинг «Абдыраз» компанияси Матраимовга бу пулларнинг учдан биридан кўпини — 250 млн долларга яқин маблағни — чиқариб кетишга ёрдам берган деб айтишган.

Аввалроқ Қирғизистоннинг Ташқи ишлар вазирлиги (ТИВ)

Айэркен Саймати ўлдирилган жойдан эвакуация қилинган «Рейндж Ровер» автомобилидаги рақамлар  Қирғизистоннинг Истамбулдаги Бош консуллигига тегишли эканини тасдиқлаган Бироқ, ТИВнинг билдиришича, бош консул Эркин Сопоков у автомобилни октябрнинг охиридан бери қўлланмаган. 

Вазирлик вакили «Азаттык» радиосига берган интервюсида билдиришича, Сопоков автомашинани сотиш учун «Рамазон Туризм» автосалонига сотувга берган, лекин консул машинадаги дипломатик рақамларни ечиб олмай, шу билан «процедураларни бузган».

Муассаса Сопоковнинг «Рейндж Ровер»и Саймаити ўлдириб кетилган ерда қандай қилиб пайдо бўлиб қолганини тушунтириб бера олгани йўқ. 

Сопоков бош консул хизматидан 12-ноябрда бўшатилган.